Chu kỳ
Chu kỳ của E. histolytica gồm hai giai đoạn, giai đoạn tiểu thể chưa gây bệnh và giai đoạn ăn hồng cầu gây bệnh.
Giai đoạn không gây bệnh hoặc chưa gây bệnh
Đầu tiên các dịch tiêu hóa làm tan vỏ của bào nang, trong đó 4 nhân tự phân chia nhanh chóng biến thành 8 nhân cừng với sự phân chia nguyên sinh chất để thành 8 amip non rất nhỏ. Sau đó 8 amip non chuyển thành 8 amip thể nhỏ (Minuta). Tiểu thể sống trong lòng ruột, sinh sản bằng cách phân đôi dinh dưỡng bằng tạp chất của thức án, xác vi khuẩn và ký sinh trùng.
Thể Minuta có thể chuyển thành thể bào nang và ngược lại khi cần thiết thê bào nang lại biến thành tiểu thể. Các bào nang được bài tiết theo phân ra ngoại cảnh, do cấu trúc vỏ dầy nên có sức đề kháng cao và tồn tại khá lâu trong khi đó tiểu thể nếu ra bên ngoài sẻ chết rất nhanh. Trong một số tình huống thuận lợi, amip chuyển từ giai đoạn tiểu thể sang giai đoạn ăn hồng cầu gây bệnh, thành thể gây bệnh hoặc thể Magna.
Giai đoạn ăn hồng cầu hoặc giai đoạn gây bệnh
Giai đoạn ăn hồng cầu đó là giai đoạn chuyển thể từ tiểu thể (Minuta) không gây bệnh sang thể ăn hồng cầu gây bệnh (Thể Magna hoặc histolytica).
Khi gặp các điều kiện thuận lợi làm giảm sút sức đề kháng của cơ thể, tiểu thể sẽ tăng cường hoạt động chân giả, tăng kích thước và biến thành thể Magna. Thể này tiết ra men ly giải protein (pepsin, trypsin, hyaluronidase) gây tổn thương mỏ đường vào ô niêm mạc ruột để xâm nhập vào trong thành ruột, tại đó nhân lên rất mạnh bằng phương thức phân đôi, dinh dưỡng bằng cách ăn các hồng cầu và các chất hủy hoại gây những ổ áp xe nhỏ có hình ảnh đặc hiệu (hình cổ chai hoặc hình nấm tán).
Thể Magna cũng được tống vào lòng ruột rồi theo phân ra ngoài và sẽ bị chết rất nhanh. Trong một số trường hợp amip vào tuần hoàn mạc treo tới tĩnh mạch cửa vào gan, gây hoại tử và gây bệnh ở gan. Từ sự khu trú ở gan, amip có thể lan theo đường tiếp cận hoặc theo đường máu tối phổi, hoặc hiếm hơn tới các phủ tạng khác.
Khi gặp điều kiện không thuận lợi, thể Magna lại có chiều hướng chuyển thành thể bào nang nhưng truớc hết phải chuyển qua tiểu thể (Minuta).
Sơ đồ chuyển thể trong các giai đoạn chu kỳ của E. histolytica như sau:
Bào nang -> Minuta ->Magna
Giai đoạn chưa gây bệnh Giai đoạn gây bệnh
Đọc thêm tại:
0 nhận xét:
Đăng nhận xét