Cách đặt tên khoa học của kí sinh trùng

     Ký sinh trùng ngoài tên gọi thông thường nhất thiết phải có tên khoa học thông nhất kèm theo để có tiếng nói chung trong ngành, trong nước và quốc tế, tránh nhầm lẫn hoặc không hiểu nhau

     Thí dụ: Giun đũa ký sinh ở người, giun này có nhiều tên gọi dân gian khác nhau: giun đũa, lải, sán đũa, trùn ruột, hồi trùng…Nhưng tên khoa học mà toàn thê giới gọi là Ascaris lumbricoides. Ascaris nghĩa là giun này thuộc giống Ascaridae, lumbricoides là tên của loài.

     Trường hợp có loài phụ thì phải viết thêm loài phụ. thí dụ: giun đũa của lợn và giun đũa người rất giống nhau, nên ngoài chữ Ascaris lumbricoides nếu nhấn mạnh là giun đũa người thì viết Ascaris lumbricoides var. hominis (Hominis nghĩa là người, var. là thứ). Nếu viết: Ascaris lumbricoides var. suis là giun đũa lợn (suis là lợn).

Tên khoa học thường có gốc chữ Latin. Có nhiều cách đặt tên khoa học: 

-  Dựa vào sự tiến hoá như đơn bào có tên chung là Protozoa (động vật phát triển trước).

- Dựa vào hình thể như sán lá có hai mồm như hai chấm nên được gọi là Trematoda (Trema nghĩa là chấm), sán dây được gọi là Cestoda (Cesta nghĩa là dải /dây), giun móc được gọi là Acylostomidae (Ancylostoma nghĩa là mồm cong).

- Dựa vào kích thuốc, như muỗi truyền sốt rét chủ yếu ở Việt Nam có tên là Anopheles minimus (minima nghĩa là nhỏ).

- Dựa vào hình dạng như amip hoạt động không có hình nhất định nên được gọi là Amoeba (nghĩa là không hình).

-  Dựa vào vật chủ để đặt tên khoa học cho ký sinh trùng, như giun đũa lợn còn có tên Ascaris suum (sius là lợn).

- Dựa vào vị trí ký sinh như amip ở ruột nên có tên là Entamoeba (Ent là ruột), một loại sán lá ở gan có tên là Fasciola hepatica (hepati là gan)

-Dựa vào địa phương tìm ra ký sinh trùng, như Anopheles philippinensis (muỗi này tìm thấy đầu tiên ở Philippine).

- Dựa vào tên người hoặc tên tác giả tìm ra ký sinh trùng, như giun chi Wuchereria bancrofti do Wucherer và Bancroft tìm ra.

- Dựa vào tính chất gây bệnh của ký sinh trùng, như một loại bọ chét có tên là Pulex irritans (irritans là kích thích khó chịu).

      Trong trường hợp phát hiện ra loại ký sinh trùng mới chưa định loại thì ghi chữ sp, chưa định loại phụ thì ghi Ssp, nếu cho là loài mới hoàn toàn thì ghi nov. sp.

      Cũng có trường hợp một ký sinh trùng mang nhiều tên khoa học do nhiều tác giả cùng tìm ra nhưng chưa biết nó đã được đặt tên. Trong trường hợp này phải đi đến thống nhất và chỉ có một tên khoa học chung, và thường lấy tên do tác giả đầu tiên đặt cho chúng.

      Quy định viết tắt tên khoa học: trong tên kép để ngắn gọn có thể viết tắt tên giống, không viết tắt tên loài. Thí dụ: giun đũa Ascaris lumbricoides có thể viết là.A.lumbricoides.

Đọc thêm tại:

• http://blogysinhhoc.blogspot.com/
• http://blogysinhhoc.blogspot.com/2015/04/gioi-thieu-khai-quat-ve-benh-sot-ret.html
• http://blogysinhhoc.blogspot.com/2015/05/phan-ung-tu-ve-cua-ky-sinh-trung-truoc.html