Phân loại ký sinh trùng sốt rét
Plasmodium chẳng những ở ngưòi mà còn ở nhiều loại động vật khác. Hiện nay, trên 100 loài đã được phát hiện ở người và sinh vật khác, trong đó có 4 loài ký sinh ở người là p. falciparum, p. vivax, p. malariae, p. ovale.
Phân bố địa lý của các loại Plasmodium ký sinh ở người:
- Loại p. falciparum gặp nhiều ở vùng nhiệt đới, có khí hậu nóng, ẩm, nắng lắm, mưa nhiều, nhiệt độ quanh năm tương đối cao và có địa hình phức tạp. Thời gian phát triển của loại Plasmodium này nói chung ở khoảng trên 20°C.
- p. falciparum gặp nhiều ở vùng châu Á (nhiều nhất ở Đông Nam Á), châu Phi, châu Mỹ La tinh và ít gặp ở châu Âu. Tuy vậy, ở từng vùng sự phân bố cũng không đều, ngay cả ở những miền có cùng vĩ tuyến và điều kiện tự nhiên giống nhau cũng phân bố không đều. Vùng phân bố chủ yếu kéo dài từ trung tâm châu Á, tối trung tâm Liên Xô, vùng tây và trung tâm châu Phi và ỏ một số vùng hoang dại. Ở những vùng có bình độ cao rất hiếm gặp p. falciparum.
- p. vivax tương đối phổ biến ở châu Âu kéo dài từ 65° Bắc. Ở châu Mỹ kéo dài từ 40°Bắc, ở Nam bán cầu từ 20° Nam. Châu Á cũng gặp nhiều ở một số nơi, châu Phi cũng gặp p. vivax ở một số nơi, nhưng ít gặp ở Đông và Tây châu Phi.
- p. malariae trước đây ở châu Âu gặp nhiều ỏ vùng tây Thái Bình Dương. Châu Phi gặp nhiều ở trung tâm, châu Mỹ chỉ gặp ở một số nước, châu Á có tỷ lệ rất thấp.
- p. ovale rất ít gặp trên thế giới, chủ yếu gặp ở trung tâm châu Phi, vùng Trung Cận Đông và một số nơi ở Nam Mỹ, ở châu Á ít gặp hơn.
Đặc điểm cấu tạo sinh học
Tùy theo giai đoạn phát triển của ký sinh trùng ở người hay ở muỗi mà có thể gặp các thể các giai đoạn khác nhau.
- Ở muỗi có: Giao tử đực, giao tử cái, “trứng”, Oocytes, Ookynets, thoa trùng (Sporozoites).
- Ở người có thể gặp: Trên người ký sinh trùng sốt rét có thể ký sinh ở gan, máu nội tạng, máu ngoại vi, tủy xương, lách.
- Ở máu ngoại vi có thể gặp các thể sau:
+ Thể tư dưỡng (Trophozoites): Là những thể phát triển từ Merozoites (mảnh trùng), là những thể bắt đầu của chu kỳ sinh sản vô giới ở người. Có thể chia thể tư dưõng thành:
- Tư dưỡng non.
- Tư dưỡng phát triển.
Thể tư dưỡng có kích thước khoảng 1/5 đến 1/3 hồng cầu bị ký sinh. Hình thể rất thay đổi, trong trường hợp điển hình có hình thể giống chiếc nhẫn đeo tay (vì vậy có tài liệu còn gọi là thể nhẫn).
0 nhận xét:
Đăng nhận xét