Thời kỳ hoàn thành chu kỳ vô tính trong hồng cầu dài ngắn tuỳ từng chủng loại Plasmodium, có thể từ 40 đến 72 giờ.
Giai đoạn sinh sản hữu giới trên muỗi
Các loại Anopheles truyền bệnh hút máu người có giao bào; những giao bào này vào muỗi và sinh sản hữu giới. Giao bào vào dạ dày của muỗi, một giao bào cái sẽ phát triển thành một giao tử cái. Giao bào đực có hiện tượng sinh roi, kéo dài nguyên sinh chất, phân chia nhân… tạo thành nhiều giao tử đực. sỏ lượng roi từ 1 đến 6 tùy từng loại. Giao tử đực và giao tử cái hòa hợp tạo thành “trứng”, trứng này di động chui qua thành dạ dày của muỗi, phát triển trên mặt ngoài của dạ dày, tròn lại và to dần lên phát triển thành nhiều thoa trùng ở bên trong.
Cuối cùng thoa trùng được giải phóng và xâm nhập tuyến nước bọt của muỗi, để khi muỗi đốt sẽ xâm nhập vào cơ thể. Garnham và những người cộng tác (1960-1963) đã dùng kính hiển vi nghiên cứu thoa trùng và những dạng hoạt động khác của ký sinh trùng. Thoa trùng có cơ thể đôi xứng chia đôi, có thể tiết ra những men làm tiêu protein, giúp cho thoa trùng dễ xâm nhập vào tế bào chủ.
So sánh sự khác nhau về chu kỳ của các loại Plasmodium ký sinh ở người
Giai đoạn ở muỗi truyền bệnh
Thời gian chư kỳ ăn và đẻ của muỗi
Thời gian này gồm 3 giai đoạn :
- Muỗi tìm vật chủ hút máu.
- Sau khi hút máu no, muỗi tiêu máu và phát triển trứng.
- Muỗi đi tìm nơi đẻ.
Giai đoạn muỗi tìm vật chủ để đốt và tìm nơi đẻ thường mất khoảng 24 giơ. Giai đoạn tiêu máu và phát triển trứng phụ thuộc vào nhiệt độ, được tính theo công thức:
M = 37/ t – 9
(t là nhiệt độ trung bình trong nhà, nơi muỗi trú ẩn trong thời gian hoàn thành chu kỳ).
Toàn bộ thời gian chu kỳ ăn và đẻ (G) được tính theo công thức sau :
G = M + 1 = 37/t-9 + 1 = t=28/t-9 ngày
Tuổi sinh lý: Mỗi thời gian hoàn thành chu kỳ ăn và đẻ được gọi là 1 tuổi sinh lý của muỗi.
Thời gian chu kỳ thoa trùng
Thời gian chu kỳ thoa trùng là số ngày cần thiết để ký sinh trùng sốt rét phát triển từ giao tử thành thoa trùng trên cơ thể muỗi. Thời gian này khác nhau tuỳ từng loại ký sinh trùng và phụ thuộc vào nhiệt độ tự nhiên. Nói chung nhiệt độ cao thích hợp thì thời gian hoàn thành chu kỳ ngắn và ngược lại, nếu nhiệt độ thấp dưới mức cần thiết để phát triển trong thời gian dài, thì chu kỳ thoa trùng không thực hiện được.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét